اوپک فرش ابزاری برای صادرات فرش دستباف ایرانی

 در اخبار آمده بود که ایران به عنوان بزرگترین کشور بافنده فرش دستباف جهان هنوز به عضویت سازمان جهانی فرش که در سال 2005 توسط 3 کشور چین،هند و پاکستان تاسیس شده است در نیامده است و فعالان بخش خصوصی از این بیم دارند که مبادا استفاده کشورهای عضو از نقوش یکدیگر آزاد شود و طرحهای ایرانی توسط سایر کشورهای عضو مورد استفاده قرار گیرد و این در حالی است که طبق آخرین آمارها صادرات فرش دستباف ایرانی در سال 85 نسبت به سال 84 از نظر ارزش 12/4 درصد و از نظر وزن 17/8 درصد و میزان تولید فرش دستباف از 6 میلیون و 500 هزار متر مربع در سال 84 به 5 میلیون و 800 هزار متر مربع در سال 85 کاهش یافته است و این از افول روز افزون بازار فرش ایرانی در جهان خبر می دهد که دلایل زیادی برای این امر مطرح شده است ولی مهمترین آن را بازاریابی سنتی صادر کنندگان و کاهش کیفیت فرش های ایرانی معرفی میکنند. در اینجا این سوال مطرح می شود که چه عاملی فعالان بخش خصوصی را اینقدر مغرور کرده است که فکر می کنند فرش دستباف ایرانی نیازی به عضویت در سازمانهای جهانی ندارد و به اندازه کافی قدرت برای ادامه مسیر دارد. بحثی که شاید در اوایل انقلاب اسلامی در بین مسئولان مطرح بود و عده ای با عضویت کشورمان حتی در سازمانهای بین المللی نیز مخالف بودند، ولی امروزه می بینیم که بسیاری از طرحهای کلان عمرانی که در کشور در حال اجرا می باشد از طریق شرکتها و منابع خارجی تامین و اجرا می شود و این نیز از طریق طرح نیازهای کشور در اجلاس و نشستهای برون مرزی در سازمانهای جهانی و بین المللی انجام می گیرد. امروزه بخش عمده ای از فرش دستباف ایرانی به اروپا و امریکا صادر می شود و این در حالی است که فرش ایرانی توان تامین بازار بسیار بزرگتری را داراست.

در این بین می توان به گفته های رییس انجمن جهانی فرش اشاره کرد که در نمایشگاه فرش دستباف کیش گفت: "كشورهایی مثل هند، چین و پاكستان با تشكیل اوپک فرش میزان فروش فرشهای دستباف خود را در بازارهای جهانی افزایش داده‌اند و عضویت ‌ایران در این ‌سازمان ‌می‌تواند به ‌معرفی و افزایش میزان فروش فرش ایران در بازارهای جهانی كمك قابل توجهی کند. آمریكا به عنوان بزرگترین بازار فرش دستباف جهان هم‌اكنون بسیاری از خریدهای خود را از طریق این سازمان انجام می‌دهد وعضویت ایران در این سازمان، میزان فروش فرش ایران را افزایش خواهد داد. عضویت ایران در این سازمان می‌تواند جایگاه آن را در جهان ارتقا دهد ضمن آنكه خریداران بیشتری برای خرید فرش دستباف به این سازمان مراجعه خواهند كرد" .

مهمترین دلیلی که در محافل خصوصی از طرف صاحبان صنایع نقل می شود اینست که عده ای از این بیم دارند که طرحهای ایرانی از سوی سایر کشورهای عضو مورد استفاده قرار گیرد. ادعای کپی طرحهای ایرانی در حالی مطرح می شود که به گفته "اختر نظیر خان" رییس انجمن جهانی فرش "برخی از کشورهای جهان در حال حاضر از روی طرحهای ایرانی کپی برداری می کنند" پس بهترین واکنش در این قضیه معرفی طرحها و رنگهای اصیل ایرانی به بازارهای جهانی از راه تبلیغات و بازاریابی تخصصی و حرفه ای از طریق سازمانهای معتبر جهانی و بین المللی است تا راه را برای سوء استفاده سایر کشورها ببندیم. قسمت مثبت این قضیه اینست که در اوپک فرش دولتها حضور ندارند و این بخش خصوصی هر کشور است که در این سازمان عضو می شود و این شرکتهای دست اندرکار فرش هستند که به صورت مستقیم در این سازمان به بازاریابی برای خود می پردازند و دیگر از هیچ رانت و فشار سیاسی نیز خبری نیست.

شاید یکی از دلایلی که تا کنون کشورمان به عضویت این سازمان در نیامده است را نبود یک سازمان یا یک نماینده معتبر از سوی شرکتهای ایرانی برای اقدام جهت عضویت ایران دانست و در این بین شاید بتوان اتحادیه صادر کنندگان فرش ایران را بهترین گزینه به عنوان نماینده فرش ایران در این سازمان معرفی کرد.

انتشار مجلات کاملا تخصصی و حرفه ای به زبان انگلیسی، ایجاد وب سایتهای اینترنتی، برگزاری سمینار و کنفرانس در سطح جهانی راهکارهایی هستند که امروزه در سایر حوزه ها از طرف کشورهایی که حرفی برای گفتن دارند به صورت جدی پیگیری و انجام می شود تا همواره خود را به عنوان قدرت اصلی نشان دهند. حال اگر ما با مسلم ترین اقدامهای جهانی شدن مخالفت می کنیم جای بسی تاسف دارد و تنها از یک روحیه محافظه کار و منزوی چنین کاری بر می آید.

شاید دلیل دیگر این باشد که این اشخاص به اصطلاح فعال فکر می کنند چون ایران  بزرگترین کشور تولید کننده فرش دستباف جهان است نیازی به بازار یابی مدرن و جهانی شدن ندارد ولی این دوستان این را باید بدانند که در حال حاضر این آمار تولید و فروش رو به افول است و اگر به همین شکل پیش برود نه تنها بازارهای جهانی را از دست می دهند بلکه در بازار داخلی نیز به دلیل عدم توان رقابت به مشکل بر خواهند خورد مخصوصا که اوضاع 2 میلیون بافنده ایرانی نیز چندان تعریفی ندارد و حتی بحث بیمه آنها و مجوز احداث کارگاههای بافندگی هم با مشکل مواجه شده است.

در ضمن می توان نیمه پر لیوان را هم دید و اینکه هنوز هم دیر نشده است و ایران به عنوان بزرگترین تولید کننده فرش دستباف جهان می تواند بیشترین کرسی را در این سازمان از آن خود کند و حتی بتواند سیاست های خود را براحتی بر این سازمان حاکم کند و نتنها ضرری نمی بیند بلکه منافع بیشتری نیز کسب خواهد کرد.

با تشکر

امیرا پورمظفر

دریافت فایل مقاله  (33 کیلوبایت)

HOME     TOP